Availability bias: overschatten doe je zo

Waarom denk je, foutief, dat gebeurtenissen vaker voorkomen? Waarschijnlijk beïnvloed de availability bias de keuzes en beslissingen die je maakt. Hoewel je brein je probeert te helpen, houdt deze je soms onbedoeld voor de gek. Hoe dat precies kan, leg ik je uit in de blog van vandaag.

Wat is de Availability bias?

Bij de availability bias, ook wel de beschikbaarheidsheuristiek of availability heuristic genoemd, heb je de neiging om te denken dat dingen/gebeurtenissen die je snel kunt voorstellen, ook daadwerkelijk vaker voorkomen. Je gebruikt informatie die snel en gemakkelijk in je opkomt bij het nemen van die beslissing. En als je snel meerdere voorbeelden kunt bedenken van iets wat gebeurd is, zul je geloven dat het vaker voorkomt en soortgelijke dingen in de toekomst overschatten.

Voorbeeld

Denk bijvoorbeeld eens aan de volgende vraag: gebeuren er meer dodelijke ongelukken per jaar op de wereld door een haai, of door een hond?

Ik hoor je hersencellen kraken en hoe je brein door al je herinneringen van enge haaienfilms loopt.

Het eerste wat je je kunt bedenken is natuurlijk ‘de haai’. Maar helaas, niets is wat het lijkt. Er gebeuren meer dodelijke ongevallen door honden. En dat is de availability bias in de praktijk. 😉

Het risico van de availability bias

De availability bias is een mentale snelkoppeling die je helpt om snelle, maar soms onjuiste beslissingen te maken. Door deze bias schat je namelijk risico’s minder goed in.

Bij het nemen van beslissingen hebben we de neiging ons te laten leiden door wat je je herinnert. Maar wat je herinnert, wordt door veel dingen beïnvloed, waaronder dus ook de availability bias.

En het herinneren van een gebeurtenis en het inschatten van de reële waarschijnlijkheid zijn toch echt twee verschillende dingen. 🙂

Waarom gebruik je het dan voor het nemen van beslissingen?

Het brein gebruikt short-cuts om beslissingen te maken. Sommige herinneringen en feiten worden spontaan opgehaald uit je geheugen, terwijl andere herinneringen moeite kosten om te herinneren. Je hersenen gebruikt Systeem 1 om die snelle keuze te maken.

Met de availability bias bespaart je brein dus vooral tijd en moeite om een zo’n goed mogelijke beslissing te maken.

Ja, de beschikbaarheidsheuristiek is een handig hulpmiddel, maar het is ook belangrijk om te onthouden dat deze soms tot onjuiste beoordelingen leidt. 😉

Availability bias in het dagelijks leven

Wanneer je je wilt inzetten voor het klimaat door middel van een campagne, gebruik je de availability bias in je voordeel als je slim bent. Mensen hebben de neiging om de waarschijnlijkheid van verschijnselen (zoals klimaatverandering) te beoordelen aan de hand van het gemak waarmee relevante gebeurtenissen (zoals warm weer) te binnen schieten. Daarom is het ook belangrijk om een klimaatcampagne juist in extreem warme of extreem koude periodes te voeren.

Een keerzijde aan deze bias kunnen beleggers ervaren. Zodra er nieuwe informatie beschikbaar is over de beleggingen (door advertenties of tips van vrienden of familie), kunnen sommige beleggers helaas geneigd zijn te beleggen in aandelen van een bedrijf waar ze het vaak over hebben gehoord, ongeacht of de belegging goed is of past bij hun doelstellingen.

Bronnen:

Tversky, A., & Kahneman, D. (1974). Judgment under uncertainty: Heuristics and biases. Science (New Series), 185, 1124-1131.

Li Y, Johnson EJ, Zaval L. Local warming: Daily temperature change influences belief in global warming. Psychological Science, 2011; 22(4):454-459.